W związku ze zwiększoną częstotliwością występowania powodzi w pewnych regionach naszego kraju oraz z brakiem jednoznacznego zapisu w Planach Miejscowych o zakazie budowania budynków przeznaczonych na pobyt ludzi na terenach zalewowych.
Postanowiłem przedstawić kilka podstawowych zasad zabezpieczania obiektów budowlanych zlokalizowanych na terenach zlokalizowanych w pobliżu rzek oraz terenach o wysokim poziomie wód gruntowych.
Podstawowa zasada powinna brzmieć: nie budujemy na terenach zalewowych.
Nie wszystkie osoby jednak stać na podjęcie takiej decyzji. Zazwyczaj jest to związane z kosztami jakie wynikają z zakupu działki. Tereny takie są niedrogie a ponadto są często atrakcyjne krajobrazowo ze względu na bliskość rzeki, strumyka czy zieleni wysokiej.Gminy ze względu właśnie na atrakcyjność takich terenów, nie określają jednoznacznie w Planie Miejscowym sposobu zabezpieczania nowo projektowanych budynków a niejednokrotnie są one trudne do wykonania, czasochłonne i kosztowne. Jeżeli już decydujemy się na ten ryzykowny krok jakim jest budowa domu na terenach zalewowych musimy pamiętać o następujących rzeczach. Pierwsze czynności należy wykonać najlepiej jeszcze przed zakupem działki.
- po pierwsze przeczytać uważnie zapis Planu Miejscowego danej gminy i to nie tylko pod kątem zabezpieczeń przeciwpowodziowych ale także możliwości wykonania tych, które opiszę w dalszej części.
- po drugie badanie geotechniczne. Jest bezwzględnie konieczne na terenach zalewowych ale także i na terenach położonych w nieckach bądź dolinach. Badanie to określi rodzaj gruntów, ich układ, nośność oraz to co najważniejsze czyli rozmiar i poziom wód gruntowych. Jeżeli działka zlokalizowana jest w pobliżu rzeki należy pamiętać, że poziom wód gruntowych określony w badaniu geotechnicznym może się podwyższyć nawet wtedy gdy w rzece będzie się przez dłuższy czas utrzymywał podniesiony poziom wody. Woda może się wtedy pojawić na naszej działce nim poziom rzeki przekroczy poziom wałów.
Planowanie inwestycji
Na początek zajmijmy się terenem. Na działkę powinniśmy nawieźć ziemię i stopniowo ją ubijać. W ten sposób możemy poziom gruntu podnieść nawet o kilkadziesiąt centymetrów. Ideałem było by podwyższyć teren do takiej wysokości aby po zsumowaniu jej z poziomem posadowienia płyty parteru dawała wysokość większą niż najwyższy odnotowany poziom wylanej rzeki. Musimy jednocześnie pamiętać, że podnosimy teren tylko w granicy naszej działki, w związku z tym na jej obrzeżach pojawią się skarpy. Aby uniknąć sytuacji, że nasze skarpy obsuwają się na działki sąsiednie bądź np. na drogę, należy je odpowiednio zabezpieczyć. W takich sytuacjach będzie musiał pojawić się murek oporowy z odwodnieniem na brzegu skarpy. Do zabezpieczenia przed erozją samego nasypu możemy zastosować specjalistyczne maty antyerozyjne, zbrojenie siatką stalową lub obłożyć brzegi skarpy ażurowymi płytami betonowymi. To ostatnie rozwiązanie jest solidne lecz nie zawsze estetyczne i dodatkowo działa tylko na krawędzi skarpy. Wzmocnienie wgłąb nasypu zapewnić nam może system korzeniowy pewnych roślin, które możemy posadzić na skarpie. To rozwiązanie polecam szczególnie. Takimi roślinami są między innymi płożąca „Róża pomarszczona” („Rosa Rugosa”), „Irga pozioma” („Cotoneaster horizontalis”), „Irga karłowata” („Cotoneaster perpusillus”) czy „Barwinek mniejszy” („Vinca minor”).